Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967
Vesso(-agradivo)
Vicia laeta
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Vesce plaisante, Vesce de Barbazita.
Descripcioun :Aquelo vesso s'espandis souto li blachiero e li castagnaredo di Mauro. La veirès en liò autro-part en Prouvènço (Isto en Corso e en Itàli). Se recounèis à si flour de 18 à 22 mm di dos coulour, jauno e vióuleto e à si fueio de 3 à 7 paréu de fueioun que porton uno vediho. Li jóuini dóusso soun glandoulouso. Es uno planto proun raro, proutegido en listo roujo, categourìo VU (vulnerablo).
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 18 à 22 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 400 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord-Èst
Ref. sc. : Vicia laeta Ces., 1838
(= Vicia barbazitae Ten. & Guss., 1839 )